Bij de vergadering van de Statencommissie Ruimte, Landbouw
en Natuur op 6 oktober in het Gouvernement in Maastricht hoorde ik een
bijzondere opmerking. Op de agenda stond het Faunabeheerplan Bever waarin de
provincie toestemming wil geven om in uiterste gevallen overlast veroorzakende
bevers te doden.
Oppositie hiertegen kwam van Pascalle Plusquin van de Partij
voor de Dieren. Ze had zojuist gehoord van de Zoogdiervereniging dat er een
plan in ontwikkeling is dat moet voorkomen dat bevers dammen bouwen.
Daar was ik meteen razend nieuwsgierig naar! Wat kun je
bedenken om én de bevers én de waterschappen/agrariers beiden tevreden te houden?
Dat leek mij een bijna onmogelijke opgave. In Trouw van afgelopen zaterdag
stond een interview met Vilmar Dijkstra van de Zoogdiervereniging. In een korte
passage wordt een tipje van de sluier rondom dit experiment opgelicht. Lees onderstaand
citaat:
Op kwetsbare plekken
ziet Vilmar Dijkstra van de Zoogdiervereniging mogelijkheden in plaatselijke
verdieping van de beek of sloot, of de aanleg van een kleine diepe zijtak waar
de bever zijn gang kan gaan. "Hopelijk kunnen we hiermee binnenkort een
experiment doen."
De toestemming voor een experiment kwam al tijdens de
vergadering van gedeputeerde Hubert Mackus, dus dat is het punt niet. Werkt
het? Dát is de vraag natuurlijk. Ik hoop het van harte, maar heb wel twijfels.
Ik probeer het te visualiseren: In een kleine beek in het
agrarisch landschap (want daar liggen meestal de problemen) heeft zich een beverkoppel
gevestigd. Voedsel is er genoeg, maar de waterstand is niet optimaal voor de
bevers. Als de beek niet diep genoeg is, dan máákt de bever hem diep
genoeg! Voor de bouw van de dam gebruikt
hij meestal takken, maar soms ook riet, stenen en modder. Een minimale
waterdiepte van 50 cm is nodig voor zijn veiligheid, voor het opslaan van een
wintervoorraad onder water en handig voor het transport van voedsel en de
takken.
Bij de aanliggende percelen verhoogt dit de grondwaterstand, waardoor
de boer met zijn zware tractor wegzakt. Hij legt zijn klacht neer bij het
Waterschap en die verwijderen met grof geschut de beverdam. Volgens het
protocol moet de dam tot op zekere hoogte worden verlaagd of er moet een beaver-deciever
worden aangebracht (een buis om de bever mee te foppen). Zo zou het waterniveau
aanvaardbaar moeten zijn voor alle partijen.
Mijn ervaring in mijn regio is dat
de beaver-deciever nooit is geprobeerd en dat de dammen doorgaans tot op de
bodem worden verwijderd. Ik ken situaties waar dat al jaren een gevecht is
tussen bever en waterschap. (zie foto's van weggehaalde dam en blootliggende onderwateringang bij de burcht)
Het kost de waterschappen veel manuren (geld) en het
levert de bever stress op. Op sommige locaties in de Limburgse beken zijn de
bevers dermate verstoord en ontmoedigd dat ze zijn vertrokken. Volgens de wet
mag dat, maar persoonlijk vind ik het net zo erg, of zelfs erger, dan doden.
Als ik het experiment van de Zoogdiervereniging goed
interpreteer moet er in of naast een beek een dieper deel worden gegraven,
waarin de bever dan in zijn behoefte kan voorzien qua veiligheid, transport en
opslag van voedsel. Goede vondst, maar ik denk dat het maar ten dele gaat
werken.
Ik ken wel een beek waarin al zo’n dieper deel zit, een
klein meertje. De Pepinusbeek, (zie foto Google Earth en omgeknaagde boomstam). Daar zat een bever en
die bleef toch dammen bouwen. Hij wil namelijk ook de beek op, stroomopwaarts
en stroomafwaarts. Hij blijft niet op dat kleine diepere gedeelte.
In deze
beek, bij het meertje, werden de dammen steeds verwijderd. Uiteindelijk
verdween hier de bever, maar mogelijk komt er een andere voor in de plaats. Ze
zijn immers allemaal op zoek naar een plekje?
Wil je de bever tevreden stellen dan zal er gigantisch
moeten worden gegraven om aan zijn behoeften te voldoen. Bovendien kost het
tijd voordat er na al dat graafwerk weer voldoende voedsel is gegroeid.
We wachten het af, ik hoop dat het werkt.
Lees het hele artikel in Trouw via onderstaande link: